Kleptomania to zaburzenie psychiczne polegające na niekontrolowanym kradzieży przedmiotów, których wartość dla osoby cierpiącej na to zaburzenie jest niewielka lub wręcz żadna. Choroba ta często jest niezrozumiała dla osób z zewnątrz, ponieważ osoby dotknięte kleptomanią nie kradną z zamiarem zysku czy zaspokojenia potrzeb materialnych. Zdarza się, że nie pamiętają nawet, że dokonali kradzieży.
Definicja kleptomanii
Kleptomania jest klasyfikowana jako zaburzenie kontrolowania impulsów. Oznacza to, że osoby cierpiące na tę dolegliwość wykonują czynności bez zastanowienia i bez możliwości powstrzymania się. Kradzież staje się dla nich niemal automatycznym działaniem, które nie wynika z chęci posiadania danego przedmiotu, ale jest reakcją na wewnętrzne impulsy.
Objawy i przejawy kleptomanii
Osoby cierpiące na kleptomanię często doświadczają wielu wewnętrznych konfliktów i emocji. Poczucie niekontrolowalnego popędu do kradzieży może ich spotęgować, prowadząc do poczucia winy, wstydu i lęku przed odkryciem. Ponadto, często towarzyszą temu poczucie ulgi po dokonaniu kradzieży, które jednak szybko zastępuje złość na siebie samego.
Fizyczne objawy kleptomanii
Osoby cierpiące na kleptomanię mogą przejawiać również objawy fizyczne związane z tą dolegliwością. Mogą to być np. przyspieszone bicie serca, pocenie się, drżenie rąk czy uczucie napięcia mięśniowego. Te objawy mogą towarzyszyć im przed, w trakcie lub po dokonaniu kradzieży.
Przyczyny i czynniki ryzyka kleptomanii
Badania sugerują, że istnieje pewne skłonność genetyczna do kleptomanii. Osoby, których krewni cierpią na to zaburzenie, mogą mieć większe ryzyko jego wystąpienia u siebie. Jednak nie oznacza to, że kleptomania jest dziedziczna w sposób jednoznaczny.
Stres i traumy jako czynniki prowokujące
Czynniki psychologiczne, takie jak stres, traumy czy zaburzenia emocjonalne, mogą również stanowić istotny element przyczyniający się do rozwoju kleptomanii. Osoby zmagające się z trudnościami emocjonalnymi mogą szukać ucieczki w kradzieży jako formie radzenia sobie z negatywnymi emocjami.
Diagnoza i leczenie kleptomanii
Diagnoza kleptomanii może być trudna, ponieważ osoby cierpiące na to zaburzenie często ukrywają swoje działania i unikają zauważenia. Istnieją jednak specjalistyczne testy i kwestionariusze, które mogą pomóc w postawieniu diagnozy. Istotne jest również wykluczenie innych przyczyn zachowań kryminalnych, takich jak uzależnienia czy zaburzenia osobowości.
Terapie i metody leczenia kleptomanii
Leczenie kleptomanii często obejmuje terapię poznawczo-behawioralną, która pomaga osobie zrozumieć i kontrolować swoje impulsy oraz pracować nad negatywnymi myślami i emocjami. Istotne jest również wsparcie psychologiczne, które może pomóc osobie zidentyfikować i rozwiązać problematykę emocjonalną prowadzącą do kradzieży.
Profilaktyka kleptomanii
Ważne jest, aby osoby dotknięte kleptomanią szukały pomocy specjalistów oraz otoczenia, które może zapewnić wsparcie emocjonalne i psychologiczne. Profilaktyka tej dolegliwości polega głównie na identyfikacji i leczeniu problemów emocjonalnych, które mogą prowadzić do zachowań kryminalnych. Istotne jest również unikanie sytuacji stresujących oraz poszukiwanie alternatywnych sposobów radzenia sobie z negatywnymi emocjami.
